Çocuklarda Duygu Regülasyonu

Duygu düzenleme, çocuğun ebeveyniyle kurduğu güvenli ilişkiden temel alır. Çocuğun
baş etmekte zorlandığı duygularını (öfke, üzüntü, endişe vb.) ebeveynin eşliğinde, güvenli bir
biçimde deneyimleyebilmesi duygu düzenlemenin ön koşuludur. Böylelikle çocuk kendisini
sakinleştirebilmeyi, kendi kendine ”dur, sakin ol” diyebilmeyi öğrenir.

Duygusuna Eşlik Etmek

Okul öncesi döneminde çocuklar, duygularını anlamlandırma ve sözelleştirmede bir
yetişkinin rehberliğine ihtiyaç duyarlar. Çocuğun hissettiği olumsuz duyguyu yaşamasına izin
vermek, yanında kalarak duygusunu yansıtmak (çok üzüldün/ bana kızdın vb.) önemlidir. Sık
başvurulan yöntemlerden biri olan, çocuğun dikkatini olumlu yöne çekmeye çalışmak veya
”korkulacak bir şey yok” gibi söylemlerde bulunmak, çocuğun duygularının değersiz ve
istenmedik olduğuna yönelik bir mesaj almasına neden olur.
”Bu duyguyla baş edebilmem çok zor çünkü annem/babam da baş edemiyor !”
Çocuklar, benliklerini ve dünyayı, ebeveynleri ve onlarla olan deneyimleri üzerinden
anlamlandırırlar. Çocuğun o andaki gerçekliği olan duygusunun yok sayılması, çocuğun
gerçeklik algısının sağlıksız gelişimine neden olabilir. Çocuk hissettiği üzüntü duygusunu
yaşadığı olayla ilişkilendiremediğinde, bu duyguyla baş edemeyerek yokmuş gibi davranma
eğilimi gösterebilir. Bu durum da yetişkin yaşamında duygulara yabancılaşma şeklinde
patolojik durumlarla sonuçlanabilir.

Fiziksel Temas Kurmak

Çocuklarda duygu düzenlemenin en etkili yollarından biri, güven duyduğu bir yetişkinin
temas yoluyla ona sarılarak sakinleşmesi için yanında olduğunu hissettirmesidir. Özellikle
çocuğun duygusunu yoğun yaşadığı kriz anlarında yapılan açıklamalar ve sorgulamalar (”ne
oldu/neyin var?” vb.) çocuğun duygudurumunun stabil hale gelmesini zorlaştırır. Bunun yerine

fiziksel temas eşliğinde, ‘’buradayım, yanındayım’’ gibi söylemlerle, öncelikle çocuğun
duygusunu regüle etmesine fırsat tanınması önemlidir.

Model Olmak

Ebeveynin kendi duygusunu yönetmede başvurduğu yöntemler, çocuğun benzer yönde bir
öğrenme gerçekleştirmesini sağlar. Çocuğa model olunarak, kendi kendini sakinleştirmeye
ilişkin uygulanabilecek nefes egzersizi gibi sağaltım yöntemleri, çocukların beceri geliştirmesi
için önemlidir. Bu bağlamda, çocuğun yaşadığı olumsuz durumlar karşısında duygusunu regüle
etmeye ilişkin sergilediği tutumları değerlendirirken, ebeveynin benzer durum karşısında
kendisine ayna tutmasıyla farkındalık kazanılarak, davranış değişikliğine gidilmesi ve olumlu
model olunmasının önü açılabilir.